Er verschijnen regelmatig goede artikels over de rol van de leidinggevende en stress. Enkele titels van artikels die mij frappeerden:
‘Great place to work. Wat maakt jouw werkgever echt great? - MARKmagazine, Juli 2020
‘Een goede baas is uitzonderlijk.’ - Knack 13/11/2019
‘‘Goede bazen voorkomen een burn-out. Go the extra mile, dat zegt een goede baas niet.’ - De standaard 15/12/2017
‘Slechte baas? Dubbel zo veel kans op werkstress.’ - Het Nieuwsblad, 22/12/2022
‘Baas overschat hoe goed hij overeenkomt met werknemers.’ Het Nieuwsblad, Juni 2022
‘Veel bedrijfsleiders blijven in heldenstijl steken.’ Trends, 04/04/2021
Persoonlijk vind ik dit een goede evolutie. Het is namelijk een belangrijke factor in de
mate waarin stress impact op een medewerker heeft. Bij de meerderheid van mijn
coaching gesprekken komt de baas binnen het kwartier naar boven.
Ik heb met 15 bazen mogen samenwerken in mijn carrière. Ze hebben mij allemaal
geïnspireerd en ik heb van iedereen iets meegenomen. Al was het soms ook hoe ik
het niet ging doen omdat het te ver af lag van mijn managementstijl.
Allen hadden ze gemeenschappelijke eigenschappen. Ze waren passioneel,
gedreven voor hun bedrijf en persoonlijk zeer ambitieus. Ze beseften allemaal dat ze
het niet alleen konden en dat was voor mij belangrijk. Het team staat voor mij nog altijd boven het individu. Sommigen waren strategisch zeer sterk en soms visionair. Die boeiden mij het
meest.
Maar in hun stijl om mee samen te werken waren ze behoorlijk verschillend. Er zijn er maar enkelen die mijn vol potentieel benut hebben. Je leert je baas pas echt kennen wanneer het wat moeilijker gaat. Dan komt zijn echte stijl naar boven. Ik ben behoorlijk veeleisend en kritisch voor mezelf en wil continu verbeteren. Ik win graag. Tijdens de beste 1-to-1 die ik ooit heb gehad zei mijn toenmalige baas: “Ik weet dat je zelf weet waar het anders en beter had gekund, als ik je er bij kan helpen, spring maar binnen.” En daarna hadden we het over de toekomst en sparden we er op los. Ik stond ’s anderendaags spontaan in zijn bureau om te horen wat ik anders had kunnen doen volgens hem. Hij is een vriend gebleven voor het leven.
Het gaat over de juiste balans vinden tussen ambitieuze doelstellingen én welzijn op de werkvloer. Zonder ambitieuze objectieven komen getalenteerde mensen niet. Maar zonder aandacht voor hun noden, blijven ze ook niet. Het is niet het één of het ander maar beide samen. De sleutel zit zeer vaak in de competenties van de leidinggevende. Promotie krijg je vaak omwille van charisma en zelfvertrouwen. Laat dat nu net niet de belangrijkste competenties zijn die een baas als coach nodig heeft.
De verleiding was groot om in de coronaperiode welzijn op de werkvloer weg te nuanceren omwille van de korte termijn nood op overleven. De oorlog in Oekraïne met als gevolg een enorme kostenstijging, heeft de focus op overleven nog groter gemaakt. Competitief blijven wordt echter geen sprint maar eerder een marathon of zelfs triatlon. Daar horen werknemers bij die stevig in hun fundamenten staan en zich goed in hun vel voelen. Het bewustzijn dient aan de top te starten. Wat ik vaak teruggekoppeld krijg waarom mensen het moeilijk krijgen en wat ik zelf ook erken zijn:
Waarden en normen die niet of te weinig echt geleefd worden. Het werkt inspirerend wanneer deze aan de receptie of in een vergaderzaal op de muur staan. Medewerkers haken echter af als ze merken dat het enkel inspirerende woorden zijn maar geen daden. En kent hun baas de persoonlijke waarden van zijn medewerkers?
Geen duidelijke visie en strategie. Wanneer men niet weet waarheen men vaart en zomaar zeilt van waaruit de wind blaast, put je de mensen nutteloos uit. Weet waar je vuurtoren staat!
Te weinig aandacht voor inhoud. Wanneer de vorm en politiek toenemen, daalt de zingeving en begint het energie vreten.
Geen oren hebben naar de noden van de medewerkers. De tijd dat men kon verwachten dat alles plaats moest ruimen voor het werk is voorbij. Ruimte laten om privé verwachtingen te kunnen invullen (soms tijdelijk) opent een wereld aan motivatie. Wanneer je vanuit je sterkte kan werken, realiseer je zo veel meer.
Gebrek aan vertrouwen. Vooral wanneer het wat moeilijker gaat dient men handvaten aan te bieden, sparren en ruggensteun te geven. Overnemen als leidinggevende werkt averechts.
Echt luisteren naar je medewerker als mens. Voel aan wanneer er nood is voor ventileren. Stel geen beleefdheidsvragen om na enkele seconden tot de orde van de dag over te gaan.
Niet kunnen loslaten. Betrokkenheid is een heel mooie kwaliteit. Tijdig loslaten en je als CEO en leidinggevende focussen op de realisatie van je KPI’s, de sfeer in het bedrijf, de koers voor de toekomst en maatschappelijk relevante evoluties, is wellicht je belangrijkste rol. De 2 hoofdtaken van een CEO zijn het strategisch en cultureel kompas van het bedrijf zijn.
De baas als postbode. Wanneer je als leidinggevende de boodschap gewoon aflevert, niet buffert, doseert, duidt en meedenkt, dan heeft je medewerker er weinig aan. Integendeel, je wordt een overbodige schakel in de ketting.
Een ‘one fits all’- management stijl. Elke persoon heeft zijn eigen triggers die het beste uit haar of hem halen. Een perfectionist moet je bijvoorbeeld niet stimuleren door te pushen op een ‘zero default audit’. Misschien rem je beter wat af…. Het vereist dat je als leidinggevende deze triggers van je mensen kent en ze navenant coacht.
De rol van de leidinggevende is cruciaal. Dé katalysator om ambitieuze bedrijfsdoelstelling te realiseren door gemotiveerde medewerkers. Uit onderzoek blijkt dat het weghalen van een incompetente of toxische baas een vier keer groter effect heeft dan het aanwerven van een super competente medewerker. Doorheen mijn carrière ben ik me altijd zeer goed bewust geweest van deze rol als leidinggevende en heb ik er altijd naar geleefd. Soms tot aan of over de grens van wat voor mijzelf comfortabel was. Vandaag coach ik mensen in het bewaken van de juiste balans tussen bedrijfsverwachtingen, je persoonlijke ambitie in het leven en je eigen welzijn. Het kennen van je eigen stijl als leider en verder groeien is een blijvende uitdaging.